Ανθρώπους καταστρέφουν εν μέσω κάποιου γεύματος στο όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος
H παράσταση του Γιάννη Νταλιάνη, που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς, επιστρέφει στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων. 400 χρόνια μετά τη γέννηση του Μολιέρου, οι «σκοτεινές» λεγόμενες κωμωδίες του εξακολουθούν να διασκεδάζουν το κοινό και να εμπνέουν διαφορετικές γενιές σκηνοθετών για καινούργια και ανατρεπτικά ανεβάσματα. O Γιάννης Νταλιάνης, ο οποίος στο παρελθόν έχει δουλέψει ιδιαιτέρως πάνω στο έργο του Μολιέρου και πρόσφατα μας έδωσε μια έξοχη εκδοχή του έργου του Πιερ ντε Μαριβώ «Η Κληρονομιά», σκηνοθετεί ένα δυνατό θίασο 9 ηθοποιών στην έγκυρη μετάφραση του Ανδρέα Στάικου. Το τελικό κείμενο της παράστασης το διαμόρφωσε ο ίδιος ο σκηνοθέτης μένοντας πιστός στο πνεύμα του έργου και της μετάφρασης. Η απόδοσή του εμπνέεται από την εξωφρενική σύγχρονη πραγματικότητα, εμπλουτισμένη με τραγούδια του Έλβις Πρίσλεϊ που χρησιμοποιούνται ως μέσο αποπλάνησης… Όλα αυτά μαζί μας προδιαθέτουν για έναν απολαυστικό Ταρτούφο. Με αφορμή τα 10 χρόνια από το θάνατο του, η παράσταση αφιερώνεται από τον Γιάννη Νταλιάνη και την ομάδα του στη μνήμη του Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος εντρύφησε στη δραματουργία του Μολιέρου κι είχε παίξει μάλιστα τον Ταρτούφο στη σκηνοθεσία του Σπύρου Ευαγγελάτου.
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ
Ο Ταρτούφος μαζί με τον Δον Ζουάν είναι για μένα το πιο συναρπαστικό έργο του Μολιέρου. Δεν είναι τυχαίο ότι έχει παιχθεί πολύ περισσότερο από όλα τα άλλα έργα του στην Κομεντί Φρανσέζ αλλά και στην παγκόσμια θεατρική σκηνή, ενώ υπήρξε μακράν η μεγαλύτερη επιτυχία του όσο ζούσε. Είναι ένα έργο βέβαια ανοιχτό στις ερμηνείες. Το καλοκαίρι στο φεστιβάλ Αθηνών παρακολουθήσαμε την πολύ ενδιαφέρουσα τρίπραχτη εκδοχή του Ίβο Βαν Χόβεν ο οποίος μας έδωσε ένα Ταρτούφο ως αμιγές δράμα. Η δική μας παράσταση πάντως, δεν πρόκειται να αγνοήσει το κωμικό στοιχείο. Θεωρώ άλλωστε ότι το γέλιο είναι ένα βασικό στοιχείο της Μολιερικής γραφής και αποτελεί πανίσχυρο θεατρικό εργαλείο. Κύριο άξονα της παράστασης αποτελεί η σχέση υποκρισίας και πίστης. Μιας υποκρισίας όχι μόνο του Ταρτούφου αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας που τον περιβάλλει. Μιας πίστης με την έννοια της ανάγκης να πιστέψουμε, σε κάτι, σε μια αμόλυντη αξία. Αυτήν ακριβώς την ανάγκη, που συχνά μας κάνει ευάλωτους, είναι που εκμεταλλεύονται κάθε λογής απατεώνες και υποκριτές…
Με αφορμή τα 10 χρόνια από το θάνατο του, η παράσταση αφιερώνεται από τον Γιάννη Νταλιάνη και την ομάδα του στη μνήμη του Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος εντρύφησε στη δραματουργία του Μολιέρου κι έπαιξε τον ομώνυμο ρόλο.
Έγραψαν για την παράσταση «Ταρτούφος» του Μολιέρου
Παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Σταθμός την παράσταση που σκηνοθέτησε ο πολύπειρος, ταλαντούχος Γιάννης Νταλιάνης, στην καλή, δουλεμένη μετάφραση του Ανδρέα Στάικου. Η σκηνοθεσία έσκυψε με αγάπη επάνω από το έργο για να ανασύρει την αληθινή του υπόσταση. Διέκρινε πίσω από την κωμική επιφάνεια το υπόγειο τραγικό στοιχείο και απέφυγε το «κωμικοφανές παίξιμο» που θα έδινε στα πρόσωπα και στις καταστάσεις μια πρόσκαιρη λάμψη και θα υποβίβαζε την κωμωδία σε μια «σχηματική φάρσα». Αντίθετα, έδωσε το έργο ελαφρά διασκευασμένο από τον ίδιο, σαν μια διαχρονική τραγικωμωδία του αιώνιου ανθρώπου. «Έβγαλε» το κωμικό στοιχείο μέσα από το σοβαρό και ανέδειξε το κυρίαρχο πολιτικό στοιχείο, μάλιστα σε μια εποχή όπως η δική μας, όπου ο Ταρτούφος είναι ακόμα δίπλα μας.
Παράσταση συνόλου, όπου μια ισοδύναμη πολυμελής ομάδα νέων και παλιότερων ηθοποιών, καθοδηγημένη σωστά, με κορυφαίο στον κεντρικό ρόλο τον Μάνο Καρατζογιάννη, απέδωσαν γεωμετρημένα και γλυπτά τους ρόλους τους, με φαντασία και λόγο, σαν ένας καλοκουρδισμένος ωρολογιακός μηχανισμός όπου όλα τα μέρη δουλεύουν για το σύνολο, το σύνολο για τα μέρη και το «ρολόι» χτυπάει όταν πρέπει δείχνοντας τη σωστή ώρα που είναι η δική μας, το σήμερα: Θωμάς Σιέκας (υπόγεια κωμικός), Ελίζα Σκολίδη (ωραία «ντάμα» με στοιχεία «ενζενί»), Γιώργος Κορομπίλης (ένας έξοχος «δεύτερος» ανδρικός ρόλος μεταλλαγμένης commedia), Μέγκι Σούλι (πρώτη επαγγελματική παρουσία, εξαιρετικά υποσχόμενη), Κωνσταντίνος Ζωγράφος (ένας δημιουργικός, «δεύτερος» επίσης, διακριτός ανδρικός ρόλος commedia), Αγγελική Μαρίνου (μια χαρισματική κομεντιάνα... που αμάρτησε), Χριστίνα Θεοδωροπούλου («κυρία» της σκηνής), Θανάσης Βλαβιανός (ευρηματικός αντι-ταρτούφος Οργκόν ή η ανεστραμμένη εικόνα του υποκριτή στον καθρέφτη του ονείρου), Μάνος Καρατζογιάννης (ένας αντισυμβατικός, απροσδόκητος «ξύλινος», μεσογειακός φασουλής-Ταρτούφος). Και η στιβαρή φωνή του Νίκου Χατζόπουλου ως δικαστικού κλητήρα. Άρτια σκηνικά-κοστούμια της Αρτέμιδας Φλέσσα, φωτισμοί του Γιώργου Αγιαννίτη, ωραία μουσική του Κώστα Λώλου, δουλεμένη κίνηση-χορογραφία της Ιωάννας Αποστόλου.
Λέανδρος Πολενάκης, Η Αυγή της Κυριακής
Είναι ακόμα δίπλα μας | Αυγή (avgi.gr)
Μα τι ωραία παράσταση ήταν αυτή! Και πόσο πολύ γέλασα, δεν περιγράφεται. Και παρέα μου γελούσε βροντερά και ολόκληρο το θέατρο, αφού δεν γίνεται να αντισταθείς σε όλα αυτά τα υπέροχα που συντελούνται επί σκηνής, από την πρώτη μέχρι και την τελευταία στιγμή. Μόνο συγχαρητήρια αξίζουν στον Γιάννη Νταλιάνη, ο οποίος ξαναδιαβάζει το έργο με τρόπο εμπνευσμένο, ανεβάζοντας κλασικό Μολιέρο μεν, αλλά με αέρα μπουλβάρ, μεταφερμένο σε ένα γενικόχρονο σήμερα, πολύχρωμο και φαντεζί (σκηνικά-κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα, φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης) με περιπαιχτική διάθεση, ευφυώς αστείο από κάθε άποψη και έντεχνα προστατευμένο από την απειλή της φαρσοκωμωδίας.
Κατ’ αρχάς είναι εξαιρετική η δουλειά που έχει κάνει στη θεατρική διασκευή της μετάφρασης, αποδίδοντας ένα κείμενο γλαφυρό, σύγχρονο και επιλέγοντας τις κατάλληλες λέξεις την κατάλληλη στιγμή -αρκεί μόνο να δείτε πού ακριβώς ακούγεται η λέξη “ευγλωττία” και θα καταλάβετε. Επίσης εξαιρετική είναι η διδασκαλία του έμμετρου λόγου στις ερμηνείες των ηθοποιών, καθώς οι στίχοι αποδίδονται με ροή ταχύτατη που δίνει ρυθμό σε ρόλους και παράσταση, με ρίμες έξυπνα αστείες που αποκτούν σκηνική δύναμη, χωρίς να θυμίζουν απαγγελία σχολικού ποιήματος.
Είναι από τις λίγες φορές που το μέτρο στο κείμενο δεν στέκει εμπόδιο αλλά αρωγός στις ερμηνείες. Είχε όμως και μια παρέα απολαυστικών ηθοποιών για να υλοποιήσει το όραμά του στην κωμική του ολότητα.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι ένας Ταρτούφος σκέτη τρέλα (κυριολεκτικά), καθώς επιστρατεύει ακομπλεξάριστα την κλασική σπουδή και τη φωνητική του δύναμη για να τις παντρέψει με βλέμμα σαρωτικό και σώμα τοποθετημένο στην εντέλεια (κίνηση-χορογραφία: Ιωάννα Αποστόλου), που ώρες-ώρες αγγίζει τα όρια του slapstick. Με μάτια που αλλού κοιτάζουν και αλλού μιλούν, παράστημα εντυπωσιακό και ένα εσωτερικό κέφι που αναδεικνύει το διττό του φαίνεσθαι και του είναι, ο Ταρτούφος του Καρατζογιάννη είναι η επιτομή της υποκρισίας και της επιφανειακής ευσέβειας που κρύβει άλλα πράγματα κάτω από τα ράσα (κυριολεκτικά στην περίπτωσή μας).
Στη σκηνή δε που κάνει ερωτική εξομολόγηση στη σύζυγο του κύρη του με το “It’s now or never” του Πρίσλεϋ να παίζει στο φορητό πικάπ είναι απλά απίθανος.
Η Ελίζα Σκολίδη ως αντικείμενο του πόθου του, μας χαρίζει μια κομψή, ευγενή και αποφασιστική Ελμίρα, με κωμικό μέτρο που διαθλάται και από το βλέμμα της, το οποίο διαπερνά την αίθουσα απ’ άκρη σ’ άκρη. Ο Θανάσης Βλαβιανός μεταμορφώνεται με απίστευτη άνεση σε έναν πλήρως μολιερικό Οργκόν, με ευαισθησίες, μεταπτώσεις και σκηνική εμπειρία που αποτυπώνεται και στην εξαίρετη χρήση λόγου και φωνής, ενώ αποδεικνύει για μια ακόμη φορά το έμφυτο ταλέντο του (και) στην κωμωδία.
Στιβαρή, αριστοκρατική και θεατρικής παιδείας η κ. Περνέλ της Χριστίνας Θεοδωροπούλου, που ως μητέρα του Οργκόν έχει πέσει κι η ίδια θύμα του καθωσπρεπισμού και της απατηλής γοητείας του Ταρτούφου. Πονηρό θηλυκό-κατεργάρα γυναίκα η Αγγελική Μαρίνου στον ρόλο της οικονόμου του σπιτιού, η οποία προσπαθεί να σώσει τα άσωστα με ερμηνευτική εγκράτεια και άψογο χρονισμό. Σίφουνας σωστός και scream queen η Μέγκυ Σούλι, η συντετριμμένη από τις αποφάσεις του πατέρα της Μαριάννα, δεν φοβάται να μεταμορφωθεί σε καρτούν -χωρίς ίχνος όμως υπερβολής, προσέξτε το αυτό- συνεισφέροντας με χάρη στο κωμικό στοιχείο της παράστασης, όπως και ο αφελής και επίσης απελπισμένος αδελφός της, ο Δάμις, τον οποίο ο Κωνσταντίνος Ζωγράφος διαχειρίζεται με εφηβική ευστροφία.
Εντυπωσιάζουν η σκηνική παρουσία και η φωνή του Γιώργου Κορομπίλη, καθώς αποδίδει έναν Κλεάνθη συνετό και ευφραδή, τον μοναδικό που εκφράζει ακόμα τη λογική σε ένα σπίτι που τρελαίνεται. Για το τέλος, άφησα τον Ακάκιο, τον ιερομόναχο ακόλουθο του Ταρτούφου, ρόλο βουβό που στα χέρια του Θωμά Σιέκα και του Γιάννη Νταλιάνη μεταμορφώνεται σε αδιαμφισβήτητο πρωταγωνιστή. Νομίζω μια φορά μιλάει όλη κι όλη στην παράσταση (λέει την ώρα, και το θέατρο πέφτει κάτω), αλλά από την πρώτη κιόλας εικόνα όπου εμφανίζεται για να μας θυμιατίσει, κλέβει τις εντυπώσεις με αυτό το βλέμμα και με αυτό το σώμα το εξαϋλωμένο μέσα στο ράσο του και μένει πραγματικά αξέχαστος, καθώς ο σκηνοθέτης τον εμφανίζει ξαφνικά και ευρηματικά εκεί που δεν τον περιμένεις.
Μάνος Θηραίος, Είδαμε την παράσταση | Ο Ταρτούφος | UrbanLife.gr
Η ματιά του σκηνοθέτη επικεντρώνεται στο κωμικό συναίσθημα και προσφέρει μια παράσταση καθαρού θεάτρου, με το αποτέλεσμα να αποδεικνύεται ανάλαφρο και διασκεδαστικό.
Κέντρο βάρους της παράστασης είναι οι ερμηνείες και οι χαρακτήρες σκιτσάρονται τόσο ώστε να βρίσκονται στο όριο της καρικατούρας, χωρίς να ξεπέφτουν σε χονδροειδείς αποδόσεις.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης φέρει όλη την αντιπάθεια αλλά και τη γελοιότητα του υποκριτή πρωταγωνιστικού ήρωα,
η Αγγελική Μαρίνου επιδεικνύει ωραία κωμική φλέβα ως Ντορίν,
ο Θανάσης Βλαβιανός αποδίδει ωραία τον κομβικό ρόλο του –σε εξωφρενικό βαθμό– υποδουλωμένου στον Ταρτούφο Οργκόν, καθώς και όλοι οι υπόλοιποι ηθοποιοί πραγματοποιούν ωραίες ερμηνείες, η Ελίζα Σκολίδη (Ελμίρα), η Χριστίνα Θεοδωροπούλου (Κυρία Περνέλ), ο Γιώργος Κορομπίλης (Κλεάνθης), η Μέγκι Σούλι (Μαριάννα), ο Κωνσταντίνος Ζωγράφος (Δάμις) και ο απολαυστικότατος Θωμάς Σιέκας στον σχεδόν βουβό ρόλο του Ακάκιου, βοηθού του Ταρτούφου.
Τώνια Καράογλου, Ταρτούφος - Κριτική - Athinorama.gr
Ο Γιάννης Νταλιάνης επέλεξε να τονίσει ιδιαιτέρως τα κωμικά στοιχεία του κειμένου και έστησε μια ευφρόσυνη παράσταση, κρατώντας καλό ρυθμό. Όλοι οι ηθοποιοί συνέβαλαν στο τελικό αποτέλεσμα. Ξεχωρίζω ιδιαίτερα τον Θανάση Βλαβιανό, τον Μάνο Καρατζογιάννη (που μεταμορφώνεται από παράσταση σε παράσταση), όπως και η Ελίζα Σκολίδη, την Αγγελική Μαρίνου (που δεν είχα ξαναδεί την κωμική πλευρά της στη σκηνή), τον Θωμά Σιέκα.
Όλγα Σελλά, Ανοιξιάτικες πρεμιέρες 3: «Η Αρκούδα», «Ο Ταρτούφος» (της Όλγας Σελλά) | ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Ο ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ (oanagnostis.gr)
Σταδιακά το κωμικό στοιχείο σοβαρεύει απότομα στη μέση του έργου και η υπόθεση εξελίσσεται σε τραγωδία, που όμως προκαλεί ένα πικρό και λυτρωτικό γέλιο. Ο πόθος του Ταρτούφου (ο πόθος για το κέρδος ή ο πόθος για τη σύζυγο του Οργκόν) γίνεται το κολαστήριό του, κι έτσι, υπό μιαν έννοια, κερδίζει τη στιγμιαία συμπάθειά μας. H ερμηνεία του Μάνου Καρατζογιάννη είναι αποκαλυπτική, καθώς με χιούμορ και αμεσότητα υπερβαίνει την παραδεδομένη εκδοχή του Ταρτούφου και αναδεικνύει μια δαιμονική πλευρά του ρόλου.
Την έντονη ρητορική που χαρακτηρίζει τη δομή του έργου την αξιοποιεί ο Γιάννης Νταλιάνης στο έπακρο, σε μια λιτή σκηνοθεσία, όπου σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν οι φωτισμοί και η κινησιολογία (Ιωάννα Αποστόλου). Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε, λοιπόν, στη σωματικότητα του κλασικού μολιερικού έργου, τη διδασκαλία της οποίας αποτυπώνουν οι εξαιρετικές ερμηνείες των εννιά διακριτών χαρακτήρων του έργου: του Μάνου Καρατζογιάννη (ως ενός πανούργου Ταρτούφου, ικανού να εκμεταλλευτεί όποιαν οικονομική ευρωστία έχει η οικογένεια του Οργκόν, επιστρατεύοντας ένα σοβαρότατο προφίλ τάχατες θρησκευόμενου), του Θανάση Βλαβιανού (ως συμπαθούς, αφελούς και εύπιστου bourgeois Οργκόν, σε μια ερμηνεία ιδιαίτερα μελετημένη ώστε ν’αποφευχθούν ψευδοκωμικές καταστάσεις), της Ελίζας Σκολίδη (ως δυναμικής και αισθησιακής Ελμίρας, συζύγου του Οργκόν), της Αγγελικής Μαρίνου (ως ευφυούς Ντορίν), της Μέγκι Σούλι (ως υστερικής, ξεκαρδιστικής Μαριάννας, που οδηγείται από τον πατέρα της ως αμνός επί σφαγή σε γάμο με τον Ταρτούφο), του Θωμά Σιέκα (ως πραγματικά κωμικού, διπρόσωπου Ακάκιου που παραμένει σιωπηρός έως ότου γίνει, αίφνης, δικαστής των πάντων), του Γιώργου Κορομπίλη (ως ορθολογιστή, μετριοπαθούς Κλεάνθη που στο πρόσωπό του συνοψίζει όλους τους ψύχραιμους φίλους του πρωτοτύπου), του Κωνσταντίνου Ζωγράφου (ως ευέλικτου, αεικίνητου Δάμι) και της Χριστίνας Θεοδωροπούλου (ως αμετάπειστης, συντηρητικής κυρίας Περνέλ).
Η Άρτεμις Φλέσσα στα κοστούμια, ο Γιώργος Αγιαννίτης στους φωτισμούς και ο Κώστας Λώλος στη μουσική συνέβαλαν σημαντικά στην ολοκλήρωση της σύλληψης. Η χρήση του τραπεζιού και του τραπεζομάντηλου είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική: η παράσταση δεν έχει τίποτε το παραπανίσιο, τίποτε το περιττό. Είναι μια γνήσια λαϊκή παράσταση, με στοιχεία που φέρνουν το κείμενο στο σήμερα, αρκούντως καταγγελτική και, κυρίως, ειλικρινής και συνεπής προς τις προθέσεις του Μολιέρου.
Νίκος Ξένιος, «Ταρτούφος» του Μολιέρου, σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη, στο θέατρο Σταθμός (κριτική) (bookpress.gr)
Η σκηνοθετική γραμμή ανέδειξε πράγματι και το βάθος του κειμένου και το χιούμορ του Μολιέρου και τα σύγχρονα ζητήματα αλλά και το ταλέντο των ηθοποιών - που είναι ένας κι ένας στην παράσταση.
Νόρα Ράλλη, Η εφημερίδα των Συντακτών, «Η υποκρισία είναι ένα κοινωνικό μικρόβιο που μεταδίδεται εύκολα και σήμερα» | Η Εφημερίδα των Συντακτών (efsyn.gr)
Ο Μάνος Καρατζογιάννης ως Ταρτούφος με μια διαβολική επιδεξιότητα, έχει μια αύρα μυστικισμού, ένα κύρος μεσσιανικό, δίνει σε αυτόν τον αποκαλούμενο από όλους απατεώνα έναν στιβαρό, γήινο, αλλά και αινιγματικό χαρακτήρα που διαθέτει ένα χάρισμα που φανερώνεται σαν αστραπή στον θεατή, ένα χάρισμα διείσδυσης και χειραγώγησης και προκαλεί ανατριχίλες. Είναι αποκαλυπτικός και σαρωτικός όταν εμφανίζεται στην σκηνή, όχι μόνο αντάξιος της φήμης του, αφού έχουν προηγηθεί λόγια και έργα, κρίσεις, κατηγορίες και ύμνοι, ιστορίες και πάθη και φανατισμοί, που δεν κρύβονται αλλά με ένα ιδιαίτερα δραματικό τόνο εκφράζονται και προκαταβάλλουν τον θεατή. Κι όμως ο Καρατζογιάννης όταν εμφανίζεται στην σκηνή, όχι μόνο ανταποκρίνεται και επαληθεύει και επικυρώνει αυτό το μυθικό χαρισματικό και φαύλο πρόσωπο, που έχει προπεριγραφεί και παίρνει σάρκα και οστά εμπρός μας, αλλά προσθέτει νέες πινελιές, νέα στοιχεία επικινδυνότητας, αφού συνδυάζει όλα τα προηγούμενα με έναν ερωτισμό που ξεχειλίζει και μια σαγήνη που διατρέχει την σκηνή και αιχμαλωτίζει τον θεατή. Ο Καρατζογιάννης με την ερμηνεία του κλείνει το μάτι στον θεατή και φανερώνει την άλλη πλευρά της ίδιας κοινωνίας. Την άλλη όψη της ίδιας αλήθειας. Εκείνον που έχει μελετήσει καλά την υποκρισία και τις αδυναμίες των δυνατών και εύπορων αντιπάλων του και είναι έτοιμος να τους κατακτήσει, χωρίς δισταγμό και ηθικό ενδοιασμό να τους αλώσει, να τους πιάσει στον ύπνο με κάθε μέσο και κάθε γαλιφιά και ψέμμα και αλήθεια και γητειά. Γιατί τους παίζει στα δάχτυλά του.
Ο Καρατζογιάννης επιδίδεται με αυτοσυγκράτηση και προμελέτη, που ταιριάζει στο πανούργο μυαλό του Ταρτούφου, στη διττή φύση του χαρακτήρα και τα παίζει όλα με ένα ειρωνικό, σαρδόνιο, καρτερικό χαμόγελο. Οι σκηνές του με την Ελμίρα είναι χαρακτηριστικές, καθώς οι δύο μάχες είναι κυματοειδείς, όλο μπρος πίσω και τελικά με αιφνίδια άλματα εκείνος προχωράει τολμηρά αψηφώντας τις συνέπειες, έτοιμος να αντιστρέψει κάθε αναποδιά, να φτιάξει τον κόσμο απ΄την αρχή, να επανεφεύρει τον εαυτό του κάθε στιγμή, σε κάθε στροφή, σε κάθε εκδοχή, σκηνές δύσκολες και έξυπνες. Δύο ερωτικές σκηνές έχει ο Καρατζογιάννης στην σκηνή, μία με την Ελμίρα, που ασυγκράτητος τα παίζει όλα για όλα κινούμενος από μια πυρετική διάθεση που είναι ικανή να τινάξει στον αέρα όλα τα σχέδιά του και με την ορμητικότητά του και μια αλήθεια που ραγίζει και γυαλί, παίρνει με το μέρος του τον θεατή και μαζί παίρνει εκδίκηση και δίνει απάντηση ακμαία και ζωντανή, ενεργή σε όλα τα νερόβραστα αισθήματα που λίμναζαν ως την εμφάνισή του. Και μία με τον Οργκόν, όπου ξετυλίγει όλα τα πέπλα της γοητείας του με έναν ερωτισμό που αποπλανεί και διαπερνάει τα φύλα και μια έκδηλη σεξουαλικότητα, που θριαμβεύει και ανοίγει όλες τις πόρτες και τα παίρνει όλα, αισθήματα και περιουσίες και υποταγή, αποκαλύπτοντας τις αδυναμίες μιας κοινωνίας βαθιά υποκριτικής. Μια καυτή ερωτική εξομολόγηση σε μια παντρεμένη αστή και μία προκλητική αποπλάνηση ενός Παριζιάνου, ή μήπως μια ανταπόκριση στην ανοιχτή και άνευ όρων ερωτική πρόκληση που ο Οργκόν σε όλο το έργο του απευθύνει και δοξάζει, σαν αντικείμενο πόθου καθώς ο Ταρτούφος ξετυλίγει περίτεχνα το ερωτικό του ταμπεραμέντο.
Ο Θανάσης Βλαβιανός υποδύεται τον Orgon σε πρώτο επίπεδο ως έναν ειλικρινή και καλοπροαίρετο χαρακτήρα, τον οποίο έχει απορροφήσει πλήρως, έχει λεηλατήσει και κατακτήσει ολοκληρωτικά ο Ταρτούφος, και σε δεύτερο επίπεδο κάποιον που βρίσκει στον Ταρτούφο ένα πέρα από όρια ερωτικό αντικείμενο, που το φορτίζει με ικανότητες υπεράνθρωπες λες για να δικαιολογήσει την έλξη που του ασκεί και που στην γοητεία του υποκύπτει. Σαν να ήταν μοιραίο και αναπόφευκτο.
Μια οικογένεια, μια κοινωνία ιστριονική, μια ολόκληρη κοινωνία με διαταραχή προσωπικότητας, με κραυγαλέες, δραματικές, υπερβολικές, ευέξαπτες συμπεριφορές, με στομφώδεις τάσεις αυτοκτονίας, με μόνο σκοπό την προσέλκυση της προσοχής. Άνθρωποι εξαρτημένοι και ανώριμοι, άνθρωποι που νοσούν. Και βρίσκουν το μάστορά τους σε έναν γήινο κοινωνικά κατώτερό τους Ταρτούφο, που τους κινεί σαν μαριονέτες για ίδιο όφελος. Κλεάνθης ο Γιώργος Κορομπίλης η φωνή της λογικής σε αντίθεση με την κόρη του Οργκόν Μαριάννα την ευφάνταστη Μέγκι Σούλι και τη μητέρα του Κυρία Περνέλ. Υπέροχα προσγειωμένη, ρεαλίστρια η Αγγελική Μαρίνου, που εδώ παίζει την υπηρέτρια Ντορίν, και πολύ καλή η Ελίζα Σκολίδη ως Ελμίρα.
Κι όπως η σκηνοθεσία του Γιάννη Νταλιάνη με ένα τέμπο εσωτερικό και διαρκή, κάνει το έργο με παρεμβάσεις απλές και λειτουργικές να διολισθαίνει στους αιώνες και να φτάνει στο σήμερα κρατώντας την ουσία του, σκέφτεσαι με ανακούφιση, πως τουλάχιστον σε κάθε μία εξέχουσα υποκριτική προσωπικότητα του σήμερα, πολιτική ή κοινωνική, σαν την κυρία Κεραυνέως ή την κυρία Μερδώνη της παράστασης, καιροφυλακτεί κι ένας Ταρτούφος σαν απάντηση και σαν άλλη όψη του ίδιου νομίσματος έτοιμος να τους καταβροχθίσει.
Αλέξης Κανατάς, Facebook
Η σκηνοθεσία τού Γιάννη Νταλιάνη κάπου μεταξύ Μπρεχτ και Μαγιακόφσκι τόνισε την κουκλοθεατρική οπτική τού κοινωνικού παιγνίου.Η κωμικοτραγική θέαση τής ανθρώπινης μωρίας ήταν βεβαίως ενδεδειγμένη και υλοποιήθηκε πλήρως στον παραστασιακό χώρο και χρόνο...
Κάθε παραγωγή αυτού του θεάτρου είναι «σταθμός», ακριβώς όπως δηλώνει το συμβολικό όνομά του.
Ως εκ τούτου επικροτώ κι αυτή την διασκευή με τα έντονα στοιχεία τής πολιτικής επικαιρότητας, με το «πειραγμένο» τέλος, με την υποφώσκουσα και την έκδηλη ειρωνεία, με τα αναπόφευκτα κοινωνικά σχόλια.
Εκπληκτικές ερμηνείες στην συγχρονισμένη εκζήτησή τους.
Και η μουσική (Έλβις Πρίσλεϋ) απόEλυτα καθοριστική τού ελαφρολαϊκού κλίματος με τις πασιφανείς τηλεοπτικές αναφορές, παραπομπές και συνυποδηλώσεις.
Εν ολίγοις, ΠΗΓΑΙΝΕΤΕ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΆΚΡΩΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. ΠΡΟΛΑΒΑΙΝΕΤΕ!!!!!!!!!!
Θα την θυμάστε σίγουρα σαν κάτι προσ-αρμόζον παράταιρο [σχήμα οξύμωρον] στην αθηναϊκή σκηνική ευωχία μας.
Ο Μάνος Καρατζογιάννης είναι τόσο επινοητικός που πάντα μάς εκπλήσσει.
Εδώ μιμείται την κινηματογραφική Αλίκη στις μιμικές της προσομοιώσεις τού σουρεαλιστικού!!! Τεράστιος άθλος. Άξιος ο μισθός του. Κρίμα που σήμερα δεν μεσουρανεί ο ασπρόμαυρος παλαιός καλός κινηματογράφος. Θα διέπρεπε ασφαλώς ως χαρισματικός κωμικός ηθοποιός.
Κωνσταντίνος Μπούρας, Ένας παιχνιδιάρης, έμμετρος, χορευτικός θα έλεγα, παρακρατικός «Ταρτούφος» | Γράφειν (wordpress.com)
Le jeu des comédiens est plein de brio et d’énergie et Manos Karatzoyannis incarne un Tartuffe exceptionnel. Il réussit à bien mettre en valeur le sarcasme et l’obscurité de ce personnage complexe. Une adaptation à ne pas manquer.
Ce spectacle est dédié à la mémoire du grand metteur en scène Lefteris Voyatzis, mort en 2013. Il avait mis en scène L’Ecole des Femmes et Le Misanthrope, que le public et la critique avait beaucoup appréciés. Et il avait aussi joué le rôle de Tartuffe sous la direction de Spiros Evaggelatos.
Νεκτάριος – Γεώργιος Κωνσταντινίδης, Théâtre du blog » Tartuffe de Molière, traduction d’Andreas Staïkos, mise en scène de Yannis Dalianis (unblog.fr)
Ο Γιάννης Νταλιάνης ορίζει με συμπαγή σκηνοθετική γεωμετρία τη διαδρομή αυτής της θεατρικής παράστασης, με γόνιμη έμπνευση, ρεαλισμό και σεβασμό στους νοηματικούς κώδικες. Έτσι διατηρείται το μολιερικό εργαλείο που είναι το γέλιο, μέσα από την στηλίτευση των ηθών της εποχής, με την ειρωνεία, τους αιχμηρούς διαλόγους με ρίμα, το σαρκαστικό χιούμορ και την ανάδειξη της νοσηρότητας μιας εθελοτυφλούσας κοινωνίας.
Ο Ταρτούφος του Μάνου Καρατζογιάννη, μια πολυεπίπεδη προσωπικότητα, σε κερδίζει από την πρώτη στιγμή. Ο λόγος, η έκφραση και η κίνηση με μεστό τρόπο ολοκληρώνουν την τραγελαφική περσόνα του «ειλικρινούς» απατεώνα.
Το όλο στήσιμο του ρόλου, αποπνέει εκείνη την υποκριτική δεινότητα και ευελιξία που αβίαστα επικοινωνεί με το θεατή, εξασφαλίζοντας τη μέθεξη μέσα από τον καταιγισμό των εικόνων και την εντελή συναισθηματική κλιμάκωση. Είναι αξιοπρόσεκτο το πως ο Μάνος Καρατζογιάννης υπηρετεί με ευκαμψία τις ψυχολογικές μεταπτώσεις του ήρωά του, άλλοτε με μέτρο ή αλαζονεία και άλλοτε με υπερβολή αισθήσεων και αισθημάτων, δημιουργώντας περιβάλλον εκκεντρικό, αλλόκοτο, αλλά και ερεβώδες. Η άνεση, η επιτήδευση, ο στοχευμένος λόγος, η αφοπλιστικότητα των κινήσεων σώματος και προσώπου, η πονηριά, ο κυνισμός, η περιφρόνηση της ηθικής και ο αριβισμός, εκδηλώνονται ολοφάνερα μέσα σε ένα παιχνίδι επιρροής και επιβολής. Οι εντυπώσεις που δημιουργούνται και οι ανατροπές διανθίζουν την πλοκή με το κωμικό στοιχείο, απαραίτητο στην εύπλαστη και ταραχώδη ατμόσφαιρα. Σε όλο αυτό το ρευστό και φορτισμένο κλίμα ο Μάνος Καρατζογιάννης βάζει τη σφραγίδα του, ιχνογραφώντας με εύρος το πορτρέτο του «θεοσεβούμενου» Ταρτούφου, με αριστοτεχνικό φέρσιμο, με τον αέρα ενός αφοπλιστικού πρωταγωνιστή.
Πάρα πολύ καλός ο Θανάσης Βλαβιανός ως Οργκόν, με εσωτερικότητα και υποκριτική δεινότητα.
Πολύ καλοί οι Ελίζα Σκολίδη ως Ελμίρα, Γεώργιος Κορομπίλης ως Κλεάνθης, Μέγκι Σούλι ως Μαριάννα, Κωνσταντίνος Ζωγράφος ως Δάμις και Θωμάς Σιέκας ως Ακάκιος.
Η Χριστίνα Θεοδωροπούλου υποδύεται την κυρία Περνέλ με πειστικότητα.
Ξεχωρίζει η εξαιρετική Αγγελική Μαρίνου που ενσαρκώνει την Ντορίν, υπηρέτρια της Μαριάννας.
Ακούγεται η φωνή του Νίκου Χατζόπουλου στο ρόλο του δικαστικού κλητήρα.
Συνοπτικά η διανομή των ηθοποιών κερδίζει επάξια το κυρίαρχο θετικό πρόσημο της θεατρικής καταιγιστικής δράσης, μαζί βέβαια με την εύγλωττη σκηνοθετική οπτική.
Ζωή Τόλη, Σκέψεις πάνω στην παράσταση «Ο Ταρτούφος» του Μολιέρου στο θέατρο Σταθμός | Enetpress
Μια παράσταση που ανέδειξε το πνεύμα του Μολιέρου και με φυσικό και αυθόρμητο τρόπο εκμαίευσε το γέλιο του κοινού.
Με αφορμή τα 10 χρόνια από το θάνατο του, η παράσταση αφιερώνεται από τον Γιάννη Νταλιάνη και την ομάδα του στη μνήμη του Λευτέρη Βογιατζή, ο οποίος εντρύφησε στη δραματουργία του Μολιέρου κι έπαιξε τον ομώνυμο ρόλο.
Μαρία Μάρη, Είδαμε τον «Ταρτούφο» του Μολιέρου σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη στο θέατρο Σταθμός (in2life.gr)
Η παράσταση είναι και αυτή μοναδική, δοσμένη πρωτότυπα με μοντέρνα αισθητική. Οι ηθοποιοί βρίσκονται σε απόλυτο συντονισμό, με φοβερή ενέργεια και μας κάνουν εμφανές αμέσως πως πρόκειται για μια στέρεα δεμένη ομάδα με εξαιρετική χημεία προϊόν σίγουρα απαιτητικής προετοιμασίας. «Και ο Ταρτούφος; Και ο Ταρτούφος;» Ο Ταρτούφος καταφέρνει να γοητεύσει όχι μόνο τον κύριο του αλλά και το κοινό. Είναι ένας απολαυστικότατος ρόλος που μας αποδεικνύει για μια ακόμα φορά την αξιοθαύμαστη ικανότητα του Μάνου Καρατζογιάννη να μεταμορφώνεται πλήρως σε κάθε έργο.
Έλλη Παγώνα – Διακογιάννη, Είδαμε τον «Ταρτούφο» στο Θέατρο Σταθμός. (xn--mxahi4ajr.gr)
Στα δυνατά ατού της παράστασης είναι πρωτίστως η απόδοση του κειμένου (για την οποία εργάστηκε ο σκηνοθέτης), η σκηνοθεσία, η κίνηση των ηθοποιών και φυσικά οι ερμηνείες τους. Την παράσταση παρακολουθεί κανείς ευχάριστα, χωρίς να κουράζεται λεπτό απολαμβάνοντας τόσο τους στίχους και τα νοήματα αυτών όσο και τους υποκριτές που διακρίνονται από πραγματική αγάπη για το έργο που επιτελούν. Ολοζώντανα βλέμματα που «μιλούν», ζωηρές κινήσεις, χορογραφίες, χιούμορ, έκφραση συναισθημάτων όπως η αγανάκτηση, έντονες αντιδράσεις στην υποκρισία και την εκμετάλλευση αλλά και κριτική στους ιθύνοντες πολιτικούς χρωματίζουν το παραστασιακό προϊόν και συγκροτούν μια υπέροχη κωμωδία...
Εξαιρετικός, αναμφισβήτητα, είναι ο Μάνος Καρατζογιάννης που υποδύεται άριστα τον ακάθαρτο Ταρτούφο, πρόσωπο που συγκεντρώνει ταυτόχρονα όλες τις απαξίες που διέπουν έναν υπάνθρωπο: ψέμα, υποκρισία, θράσος, αδηφαγία, ωμό σαρκικό πόθο, χειριστική συμπεριφορά, χρήση της θρησκευτικής πίστης προς ίδιον όφελος, αλαζονεία, παραπλάνηση, σφετερισμό των υλικών αγαθών των καλοπροαίρετων ανθρώπων, έλλειψη αρχών, ειρωνεία, και φυσικά αμαρτωλό, βεβαρημένο παρελθόν.
Μαρίνα Αποστόλου, Θεατρικές Απόψεις (theatrikesapopseis.blogspot.com)
Στο «θέατρο Σταθμός» παρακολουθήσαμε τη μαγεία τού θεάτρου, την επαγγελματική απόδοση ενός έργου που ισορροπεί ανάμεσα στην κωμωδία και την υποβόσκουσα τραγωδία (ω! ναι, κάθε μορφή κωμωδίας υπεισέρχεται σε όρους ψυχαναλυτικής ανάλυσης προσωπικών τραγωδιών) και απολαύσαμε, κυριολεκτικά, μία νέα απόδοση του 17ου αιώνα, σε νέα δεδομένα, με σύγχρονες απαιτήσεις, που, όμως, δεν αρνούνταν τις παρακαταθήκες τού παρελθόντος, από το οποίο, ουσιαστικά, διατήρησε την υφολογική όψη και τον ρυθμό μίας αναπάντεχης εξέλιξης. (..) Ο Γιάννης Νταλιάνης πετυχαίνει να εμφανίσει δύο φόρμες έκφρασης τόσο της πίστης, όσο και την κοινωνικής υποκρισίας. Η πρώτη, ως ανάγκη υιοθέτησης μίας αλήθειας, καθιστά τα δρώντα υποκείμενα ευμετάβλητα στις νέες συνθήκες που προκύπτουν στο προσκήνιο της καθημερινής τους δραστηριότητας, ενώ η δεύτερη λειτουργεί ως σταθερά στον ανταγωνιστικό κόσμο, ως μέσο για παρουσία στην επιφάνεια του δημόσιου χώρου, ασχέτως εάν τα θεμέλια είναι τρωτά.
Έτσι, ο Μάνος Καρατζογιάννης, στον ρόλο τού Ταρτούφου, έχοντας αφομοιώσει πλήρως τα όρια του προσώπου που υποδύεται, αφήνει τα διαπιστευτήριά του στη σκηνή. Με συναισθηματικές μεταβολές που αποτυπώνονται στους μορφασμούς τού προσώπου και τις κινήσεις τού σώματος, αποκαλύπτει τον ψυχισμό τού υποκριτή και τις μετέωρες στιγμές τις οποίες βιώνει εμπειρικά. Έχει βουτήξει ψυχαναλυτικά και ουσιαστικά στην ερμηνεία του και είναι τόσο πιστικός που καθηλώνει το κοινό. Εξίσου εντυπωσιακός ο Θανάσης Βλαβιανός στον ρόλο του Οργκόν. Με μαεστρία επάνω στη σκηνή αποτυπώνει την ευκολόπιστη ιδιοσυγκρασία του, την αγαθή προαίρεση των αντιλήψεών του, και πείθει για το βάθος ανάγνωσης του χαρακτήρα τον οποίο υποδύεται.
Ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε στη Ντορίν, την οποία ερμηνεύει η Αγγελική Μαρίνου, η οποία με την ενέργεια, τη δυναμική και την εξωστρέφεια που η κοινωνική της θέση επιτρέπει, μετατρέπεται στην αναγκαία γέφυρα προκειμένου οι σκέψεις και οι κρυφές επιθυμίες των μελών τής οικογένειας να μην ματαιωθούν, αλλά να διεκδικηθούν μέχρι τέλους. Εκπληκτική στη μεταφορά της επί σκηνής, με κινήσεις ταχύτητας αλλαγών που παράλληλα υποδήλωναν την αντιστοιχία με την αναποφασιστικότητα των συμβαλλόμενων μερών. Η Ελίζα Σκολίδη, ως Ελμίρα σύζυγος του Οργκόν, χαρακτηρίζεται από προσεγμένη παρουσία στον ρόλο, όπως αυτός επιβάλλει, με μετριασμό των συναισθηματικών της ανατροπών κι εξαιρετική καθοδήγηση στην αποκάλυψη του αληθινού προσωπείου τού Ταρτούφου.
Όλοι τους, συμπεριλαμβανομένων των Θανάση Βλαβιανό στον ρόλο του Οργκόν, των Θωμά Σιέκα στον ρόλο τού Ακάκιου, Γιώργο Κορομπίλη στον ρόλο τού Κλεάνθη, Μέγκι Σούλι στον ρόλο της Μαριάννας, Κωνσταντίνο Ζωγράφο στον ρόλο τού Δάμι, Χριστίνας Θεοδωροπούλου στον ρόλο της μητέρας τού Οργκόν, συναρμολόγησαν ένα απαιτητικό εγχείρημα, με περίσσευμα ποιότητας, ενθουσιασμού και εμπειρίας.
Συνολικά, η παράσταση αξίζει να καταγραφεί ως μία εκ των σπουδαιότερων αποτελεσμάτων τής σύγχρονης ελληνικής θεατρικής σκηνής, ως ένα έργο κομβικής σημασίας στη μορφή που ο κόσμος τού θεάτρου οφείλει να υιοθετήσει όταν προσεγγίζει έργα αυτού του ποιοτικού και νοηματικού επιπέδου, με σεβασμό στο παραδοσιακό κείμενο, αλλά και τολμηρές σκηνοθετικές επιλογές, οι οποίες, τηρουμένων των αναλογιών, μετέτρεψαν το έργο σε μία νέα οπτική και αισθητική σύνθεση, βασισμένη στην ενσυναίσθηση των ηθοποιών και την απόλυτη αποκάλυψη στην εξέλιξη της θεματικής ιστορίας.
Με τις ενδυματολογικές επιλογές τής Άρτεμις Φλέσσα, τη μουσική τού Κώστα Λώλου και την κινησιολογία/χορογραφία τής Ιωάννας Αποστόλου να προσδίδουν υπεραξία στο συνολικό αποτέλεσμα, η παράσταση κερδίζει τις εντυπώσεις.
Αντώνης Χαριστός, Κριτική: «Ταρτούφος» σε σκηνοθεσία Γιάννη Νταλιάνη / Νέα οπτική από την παραδοσιακή αποτύπωση – Tetragwno.gr
Είδα τον " Ταρτούφο" του Μολιέρου στο Θέατρο " Σταθμός" της οδού Βίκτωρος Ούγκο 5 στο Μεταξουργείο και διαπίστωσα ( για μια φορά ακόμη) την ικανότητα του Γιάννη Νταλιάνη να μεταφέρει στην σύγχρονη θεατρική πραγματικότητα αυτό το έργο του Μολιέρου( από τα πιο σημαντικά του και καταγγελτικά) και να το μεταφέρει χωρίς να το "χαλάει" Όπως, δυστυχώς, γίνεται συχνότατα, στη σημερινή πραγματικότητα, στο σημερινό θεατρικό περιβάλλον. Δεν θα αναφέρω περισσότερα, για να μην πρόδωσω τις εκπλήξεις που υπάρχουν σε αυτό το ανέβασμα, προτιμώντας να μην σας προετοιμάσω, αλλά να δείτε και να απολαύσετε την παράσταση, ανεπηρέαστοι. Να αποκαλυφθεί η φρέσκια σκηνοθετική ματιά και η προσαρμογή του έργου, η ευριματικότητα που την χαρακτηρίζει, αλλά, επαναλαμβάνω, οι σκηνικές της εκπλήξεις ( θα σας πρότεινα να διαβάσετε πριν δείτε την παράσταση το κείμενο του Μολιέρου) την έξυπνη οικονομία της από πλευράς χαρακτήρων. Η παράσταση που προτείνεται και για του, (ακόμη), θαυμαστές του Έλβις Πρίσλεϊ!!
Και βεβαίως για τις εξαιρετικές ερμηνείες της.
Με ένα Μάνο Καρατζογιάννη να ισορροπεί επάξια μεταξύ της τραγικότητα της κωμωδίας και όχι του " κωμικοφανους", ως Ταρτούφος, έναν αποκαλυπτικά εμμονικό, πλούσιο αστό Οργκόν, που με την θεατρική του προσαρμοστικότητα ερμηνεύει ο Θανάσης Βλαβιανός και μαζί τους οι σημαντικές ερμηνείες των Ελίζα Σκολίδη, Θωμά Σιέκα, Γιώργο Κορομπίλη, Μέγκι Σούλι!, Κωνσταντίνο Ζωγράφο, Αγγελική Μαρίνου, η κ. Χριστίνα Θεοδωροπούλου!
.Η μετάφραση του Αντρέα Σταύρου. Σκηνικά, κοστούμια Άρτεμις Φλέσσα, Φωτισμοί Γιώργος Αγιαννίτης, Μουσική Κώστας Λώλος, Κίνηση, χορογραφία Ιωάννα Αποστόλου.
Γιάννης Γαβρίλης, (1) Facebook