Naim and Jabar

Ντέιβιντ Χάνκοκ, Χέρμπερτ Ντι Τζόια, ΗΠΑ, 1974, 50'

Ανθρωπολογία και κινηματογράφος συναντιούνται σ’ ένα απ’ τα πιο σημαντικά δείγματα του κινηματογράφου παρατήρησης. Στο Naim and Jabar η καθημερινότητα δύο εφήβων απ’ το Αφγανιστάν αποκτά διαστάσεις κοσμογονικές μέσα στη στοιχειακή της απλότητα. Καθώς η κάμερα αποτυπώνει τη συνάρθρωση του χρόνου και του τοπίου στη διάδρασή τους, την εργασία στην πιο αρχετυπική της μορφή, το παιχνίδι να παρεισφρέει απ’ τις χαραμάδες της, τα ήθη και τα έθιμα (όπως ενσαρκώνονται στις μορφές των πρεσβύτερων) να διαμορφώνουν το στέρεο κέλυφος κανόνων του κόσμου των αγοριών, αυτό το σημαίνον ντοκιμαντέρ μάς εισάγει στην περιοχή του πραγματικού μ’ έναν μινιμαλισμό ευεργετικό. Οι δύο σκηνοθέτες-ανθρωπολόγοι, περιορίζοντας τις παρεμβάσεις τους στο ελάχιστο, αποτυπώνουν κάτι περισσότερο απ’ την πολιτισμική φυσιογνωμία ενός τόπου: προσφέρουν στο βλέμμα του θεατή τη μυστική αύρα της παρουσίας του σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή.

David Hancock, Herbert Di Gioia, USA, 1974, 50'

Anthropology and filmmaking meet in one of the most representative examples of the observational cinema form. In Naim and Jabar, the everyday life lived by two teens from Afghanistan takes on deeply profound dimensions through its elemental simplicity. As the camera captures the articulation of time and place in their interaction, work in its most archetypal form and play stealing in through its cracks, as well as the customs and mores (as embodied by their elders) that shape the hard shell of rules governing the boys’ lives, this significant documentary inserts us into the realm of the real with a refreshing minimalism. Limiting their interventions to the bare minimum, these two anthropologist filmmakers capture something more than just the cultural physiognomy of a place, offering audiences the chance to gaze upon the mystic aura of its presence at a specific moment in history.

In the Dark

Σεργκέι Ντβορτσέβοϊ, Ρωσία, Φινλανδία, 2004, 42'

Ένας ηλικιωμένος τυφλός άντρας πλέκει σχοινένιες τσάντες στο διαμέρισμά του ακούγοντας τους ήχους απ’ το παιχνίδι των παιδιών που έρχονται απέξω∙ η γατούλα του διαρκώς ξετυλίγει τους σπάγγους που εκείνος δένει, αλλά το έργο των χεριών δεν σταματά. Κάποια στιγμή οι τσάντες είναι έτοιμες, οπότε ο τυφλός άντρας βγαίνει στον δρόμο για να τις χαρίσει – μόνο που κανείς απ’ τους περαστικούς δεν θέλει να τις πάρει, κι ας τους προσφέρονται χωρίς αντίτιμο. Αυτά τα ελάχιστα περιέχει το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ, αλλά φτάνουν και περισσεύουν για να σου κάνουν την ψυχή κομμάτια. Κάποιες φορές δεν χρειάζονται πολύ περισσότερα για να μπορέσει ο κινηματογράφος να φανερώσει τις μεγάλες –συνήθως δυσάρεστες, και γι’ αυτό αποσιωπημένες– αλήθειες της ανθρώπινης κατάστασης. Η ύπαρξη, η σιωπή, η πράξη (εδώ βλέπουν τα χέρια, όχι τα μάτια), η μοναξιά, το πραγματικό απογυμνωμένο από φτιασίδια σε 42 λεπτά καταιγιστικής εντιμότητας. Επώδυνης αλλά και πολύτιμης.

Sergey Dvortsevoy, Russia, Finland, 2004, 42'

An elderly blind man weaves bags out of string in his apartment, to the sound of children playing outside; meanwhile, his pussycat is forever unraveling the balls of string he winds, but his hands never cease their work. At some point, the bags are ready, and so the blind man heads out onto the street to give them away – but no passer-by wants one, even though they are free. These are the bare bones that In the Dark comprises, but they prove more than enough to rend your soul to shreds. Occasionally, cinema needs no more than this to reveal great – usually unpleasant and therefore silenced – truths about the human condition. Existence, silence, action (here it is the hands that see, not the eyes), loneliness, and the real stripped of all embellishment, across 42 minutes of relentless veracity. Painful, but precious.