Παρά την πρόσφατη απόφασή του να σταματήσει την σταδιοδρομία του, ένας νεαρός υποπλοίαρχος δέχεται την ευκαιρία να αναλάβει ένα τελευταίο ταξίδι: να επιστρέψει ένα γέρικο πλοίο στην «πατρίδα του», περνώντας μέσα από τις θάλασσες της ανατολής με ένα ξένο πλήρωμα υπό τις διαταγές του και με μια κατάρα να τους συνοδεύει. Παρ’ όλα τα δυσοίωνα σημάδια το ταξίδι ξεκινά, μέχρι που, λίγες μέρες μετά, ο καπετάνιος και το άρρωστο πλήρωμά του μένουν καθηλωμένοι, λόγω άπνοιας, στην μέση του ωκεανού.
Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Ο Κόνραντ γράφει μια ιστορία κοινών ανθρώπων, συνηθισμένων, μικρών, που αποδεικνύονται μεγάλοι την ώρα της κρίσης. Η «γραμμή σκιάς», το πέρασμα από την αμέριμνη νεότητα στην ωριμότητα, αποτελεί την άμεση μετάφραση της δοκιμασίας μιας ολόκληρης γενιάς (αυτής του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου), η οποία εκπροσωπείται αλληγορικά από το πλήρωμα αυτού του καραβιού: άγνωστοι εντελώς στο νέο τους καπετάνιο, στάθηκαν τόσο καλά ο ένας προς τον άλλον, τις είκοσι μέρες που φάνηκαν να περνούν στο χείλος μιας αργόσυρτης και αγωνιώδους καταστροφής.
Αυτήν την, τραγικών διαστάσεων, ναυτική περιπέτεια, ύστερα από έρευνα οχτώ ολόκληρων ετών, παρουσιάζεται ως στατικό οδοιπορικό επιβίωσης πάνω στο πλωτό μέσο, με κύρια γλώσσα την κίνηση των ηθοποιών, τους ήχους των οργάνων, τους υπέρτιτλους αντί της φυσικής φωνής, την μονοπρόσωπη αφήγηση που συνοδεύει τις στιγμές πάνω στο καράβι αναδεικνύοντας την μάχη του ανθρώπου με την φύση / ωκεανό / μετεωρολογία.
ΤΟ ΕΡΓΟ
Η «Γραμμή σκιάς» είναι ένα έργο που εξελίσσεται στην μέση της θάλασσας, όπου μια χούφτα άνθρωποι ανήμποροι να πιάσουν λιμάνι μένουν ανυπεράσπιστοι και αβοήθητοι απέναντι στις ορέξεις της φύσης και στις κακουχίες που τους τυραννούν. Έχουν μονάχα ο ένας τον άλλον.
Γεγονός που τοποθετεί αυτό το έργο, γραμμένο περίπου έναν αιώνα πριν, σε άμεσο συσχετισμό με τις μοίρες πολλών γενεών - ανθρώπων που χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας ενός πολέμου, μιας κρίσης που ξέσπασε, προσπαθώντας να φτάσουν στον προορισμό τους: να βρουν μια νέα πατρίδα, να ξαναχτίσουν τις ελπίδες τους, να γλιτώσουν προσωρινά από έναν κίνδυνο ώστε να επιστρέψουν σώοι και να επαναπατριστούν.
Σε όλο αυτό το τραγικό παγκόσμιο φαινόμενο που μας απασχολεί, ο Κόνραντ τοποθετεί ως ύψιστη λύση το θέμα της αλληλεγγύης. Μόνο μέσα από το πρίσμα της ομάδας, της ένωσης των ανθρώπων μπορούν να αντιμετωπίσουν τα εμπόδια και να επιτευχθεί η επιβίωση – μία επιβίωση τόσο σημαντική για το ανθρώπινο είδος το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπο με πολέμους, οικονομικές καταστροφές, υγειονομικές κρίσεις και εξαφάνιση της οικολογικής σταθερότητας. Απέναντι σε γενιές που χάνονται καθώς συνθλίβονται από τα γυρίσματα της τύχης της Ιστορίας, το έργο παραμένει όχι μόνο επίκαιρο αλλά και σημαντικά προφητικό να μην αφήσουμε την απελπισία να μας δείξει τον δρόμο, αλλά να δείξουμε ο ένας στον άλλον την ελπίδα που θα μας δυναμώσει έτσι ώστε να υπερβούμε τις καταστροφές, να διδαχτούμε από τις απώλειες και να ανασυνταχτούμε με νέες δυνάμεις ώστε να πορευτούμε με ασφάλεια στο «νέο μας λιμάνι».