The Capsule

Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, Ελλάδα, 2012, 37'

Σε μια πολυτελή έπαυλη στην κόψη ενός βράχου που τον δέρνει η θάλασσα, έξι γυναίκες περνούν τις μέρες τους επαναλαμβάνοντας τις παράδοξες τελετουργίες που ενορχηστρώνει μια υποβλητική μητριάρχης. Σε αυτό το εκλεκτό δείγμα «ελληνικού γοτθικού μυστηρίου» –μια ανάθεση από το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ στα πλαίσιo του Deste Fashion Collection 2012, η οποία αναπτύχθηκε παράλληλα ως κινηματογραφική ταινία και ως εγκατάσταση για τη βιτρίνα του Barney’s στη Νέα Υόρκη)– η κυκλικότητα της ζωής και τα πολλαπλά πρόσωπα της θηλυκότητας αναδεικνύονται σχεδόν ανιμιστικά από το μη ανθρώπινο: από τις πτυχώσεις ενός διαδραστικού φορέματος που «ζωντανεύει» με το φως, από την αυστηρή μαύρη στολή (μια ανοιχτή αναφορά στο Κορίτσι με τα μαύρα του Μιχάλη Κακογιάννη), τους γιακάδες από ύφασμα ή από κάποιο ευγενές μέταλλο· απ’ όλα αυτά που φοράμε πάνω από σώματα που ανήκουν ήδη στο παρελθόν για να δώσουμε σχήμα σε έτοιμες ταυτότητες.

Athina Rachel Tsangari, Greece, 2012, 37'

In a palatial mansion perched on a cliff lashed by the sea, six women spend their days repeating absurd rituals orchestrated by an imposing matriarch. In this exquisite “Greek Gothic mystery” (commissioned by the DESTE Foundation for the Deste Fashion Collection 2012 – a project developed simultaneously as a stand-alone film and a window installation at Barneys New York), the cyclical nature of life and the myriad faces of femininity emerge almost animistically from the non-human – from the ruffles of an interactive dress that “springs to life” when touched by light, from an austere black uniform of a dress (directly referencing Michael Cacoyannis’s A Girl in Black), from collars made of fabric or some precious metal: that is, from all we choose to wear on our bodies, things that already belong to the past, giving shape to identities that have been handed down.

Last Year at Marienbad

Αλέν Ρενέ, Γαλλία, Ιταλία, 1961, 94'

Ένας ανώνυμος άντρας πολιορκεί μια ανώνυμη γυναίκα σ’ έναν πύργο στο Μαρίενμπαντ γεμάτο αργόσχολους αριστοκράτες. Εκείνος επιμένει ότι είχαν γνωριστεί στο ίδιο μέρος έναν χρόνο νωρίτερα κι είχαν ζήσει έναν σύντομο αλλά σφοδρό έρωτα. Της λέει πως τότε του είχε υποσχεθεί ότι θα ξανασυναντιούνταν έναν χρόνο μετά. Εκείνη το αρνείται, επιμένοντας πως δεν θυμάται τίποτα τέτοιο. Ο άντρας κάνει ό,τι μπορεί για να την πείσει κατακλύζοντάς τη με λεπτομέρειες που σχετίζονται με το υποτιθέμενο ειδύλλιό τους, προκειμένου να την καθυποτάξει εντός της δικής του αλήθειας. Στο αθάνατο φιλμικό αίνιγμα που λέγεται Πέρσι στο Μαρίενμπαντ, ένα από τα αειθαλή μνημεία του κινηματογραφικού μοντερνισμού, ο Αλέν Ρενέ στοχάζεται τις έννοιες της μνήμης, της αλήθειας, της ταυτότητας και μας καλεί να σκεφτούμε αν –όπως έλεγε ο Πόε– αυτό που θεωρούμε πραγματικότητα δεν είναι τελικά παρά ένα όνειρο μέσα σ’ ένα όνειρο, κι αν ό,τι αποκαλούμε «εαυτός» δεν είναι παρά ένα φάντασμα. Παράλληλα αναρωτιέται: Αν οι εραστές είναι αντικριστοί καθρέφτες, ποιο είδωλο αντανακλούν στο διηνεκές;

Alain Resnais, France, Italy, 1961, 94'

A nameless man hounds a nameless woman at a chateau in Marienbad filled with idle aristocrats. He insists they met in that place the year before and had a short but passionate affair. He says she had promised him then that they would meet again one year later. She denies this, insisting she remembers nothing of the sort. The man does all he can to convince her, showering the woman with details of their supposed romance in an attempt to bring her over to his version of the truth. In the deathless enigma of a film that is Last Year at Marienbad, an enduring monument of cinematic modernism, Alain Resnais offers up a meditation on the notions of memory, truth, and identity, inviting us to consider whether – as noted by Poe – what we see as reality is in fact but a dream within a dream, and whether that which we call “the self” is nothing but a phantom. He also wonders: if the lovers are like two mirrors facing one another, then what apparition are they reflecting into infinity?